Amaloota (Bartee) Sammuu Namaa miidhan keessaa:
1.Osoo dhukkubsannuu boqochuu dhiisnee sammuu keenyaan hojii hojjachuu.
2. Hirriba ga’aa rafuu dhiisuu. Akka research mirkaneessutti hirriba irraa halkan tokko qofatti daqiiqaa 90 yoo hir’isne boor si’aawummaa (alertness) haga 32% gadi bu’uu danda’a. Yeroo dheeraaf (waggootaaf walitti fufnee) yoo hirriba xiqqaa (ga’aa hin taane) rafne immoo rakkoo waa yadachuu fi yaaduu illee nutti fida.
3. Alkoolii baay’isanii dhuguu. Kunis neurotransmitter miidhuu, vitaamin B1 qaama keessaa gad hir’isuu fi ulfaatina sammuu keenya illee waan hir’isuuf dha.
4. Nyaata ashaboo, sukkaara, carbonated beverages, hedduu of keessaa qaban yeroo hedduu soorachuu. Kunis ashaboon dhiibbaa dhiigaa kan yaa’iinsa dhiigaa gara sammuu geessu hir’isuun rakkoo yaadachuu, yaaduu fi kkf sammuu keenyarratti waan fiduuf.
5.Sochii qaamaa gochuu dhiisuu. Sochiin qaamaa fayyummaa qaama keenyaa kan biroof kennu irratti dabalee prootinotaa fi hormoonota sammuu keenya kakasaan akka gadi lakkifamu waan taasisuufi.
6.Wantoota sammuu keenya dhiphisan baay’een yoo jiraatan turtii yeroo dheeraa booda carraa dhibee sammuun qabamuu waan olkaasaniif dha.
7. Ciree nyaachuu dhiisuun yeroo baay’ee irra daddarbuu. Akka research hedduun jedhutti namni barataan ganama ciree nyaatee manaa ba’e dandeettiin waa qabachuu fi si’aawuu isaa kan warra ciree hin nyaatiin baay’ee caala.
8. Tamboo xuuxuu. Kunis turtii yeroo dheeraa keessa sammuun keenya akka shuntuuruu (shrinks) fi dhukkuba akka Alzheimer’s fi dementia illee waan nutti fiduu danda’uufi.
