Qorannoon akka agarsiisutti dubartoonni marii irratti kan xiyyeeffatanii fi mariidhaan walqunnamuuf kan carraaqan ta’uu isaaniiti. Miirri waltajjii giddugaleessaa fudhata kitaaba-xumurame filannoo dachaa fi rakkoo xiinxaluu ol. Dhiironni garuu caalaatti qajeeloo ta’anii, ykn gocha irratti kan xiyyeeffatan dha.
Kutaan hariiroo keessa jiraachuu araarama of keessatti qabata. Araaramni sun yeroo baayʼee wantoota hiriyaa gaaʼelaa keenyaaf akka idileetti hin goone gochuu kan dabalatudha. Dubartoonni yaadachuu qaban yeroo yeroon ejjennoo fudhachuun gaarii ta’uu isaati. Nama tokko hammam jaallattullee harka kennachuun yeroo hunda deebii miti.
Wantoota dubartoonni gonkumaa dhiiraaf gochuu hin qabne kurnan kunooti:
1. Harka hin kenniin – Jaalalleen kee yoo adanyoo qabaate qoricha isaaf qabu. Nama biraa gammachiisuuf qofa waan jaallattu gonkumaa dhiisuu hin qabdu.
2. Beela’uu – Sochii qaamaa gochuun waan guddaadha, garuu isa gammachiisuuf qofa of hin beela’in.
3. Ijoollee Qabadhu – Ijoollee godhachuun waadaa cimaa ta’ee fi akka inni milkaa’uuf LAMMAANII waliin ta’uu qabdudha. Yoo qophii hin taane isa gammachiisuuf qofa ijoollee hin qabaatin.
4. Uffata – Uffata kee dhiira keetiif hin dhiisin. Yoo akkaataa murtaa’een akka uffattu barbaadan sun dhimma isaaniiti malee kan kee miti.
5. Wal-qunnamti hin baratmne – Yoo guutummaatti waan tokko kutaa ciisichaa keessatti mormite lafa ka’i dhaabadhu.
6. Tumaa – Maqaa dhiira keetii qaama kee irratti gonkumaa tumaa godhi. Yeroo hundumaa wantootni jijjiiramuu dandaʼu.
7. To’annoo Kenni – Gonkumaa waan hojjettu hunda akka inni to’atu hin hayyamiin. Hariiroon tokko walqixa.
8. Bakkee bahuu – Yeroo irbaata nyaachuuf baatu hunda miichuu kee deeggaruun dirqama ta’uu hin qabdu.
9. Dadhaabduu – Gonkumaa sammuu kee xiqqaa ykn dandeettii xiqqaa qabdu of hin fakkeessiin.
10. Rakkoo – Hiriyyaan kee waan rakkateef nagaa hin jedhin. Yeroon dhuunfaa barbaachisaadha.
Hariiroon bilchaataa ta’e doosiin araarama fayya qabeessa ta’e barbaada. Haa taʼu malee, akkuma wantoota baayʼee taʼanitti, wanta tokko garmalee baayʼisuun dhugumatti wanta hamaa taʼuu dandaʼa. Dhiira kee gammachiisuuf wantootni tokko tokko gochuu hin qabne akka jiran qofa yaadadhu.
